Κάθε φορά που τελείται η ακολουθία της αρτοκλασίας, έρχεται αυθόρμητα στη σκέψη μας ένα θαύμα του Κυρίου μας, με το οποίο χόρτασαν με πέντε άρτους και δύο ψάρια 5.000 άντρες και τα γυναικόπαιδά τους. Ενα τροπάριο που όλοι γνωρίζουμε, που το σιγοψάλλουμε και κρύβει σπουδαία νοήματα, είναι το γνωστό «πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού».

Ο Χριστός σε καμία περίπτωση δεν ήταν ούτε υπέρ ούτε κατά του πλούτου. Από τη μια, μας δίνει συμβουλή να μην πλουτίζουμε εδώ, στη γη, από την άλλη, είχε ταμείο στη συνοδεία των Αποστόλων Του. Γιατί όμως όλα αυτά; Το γεγονός ότι τα οικονομικά της αποστολικής ομήγυρης είχε ο Ιούδας αποδεικνύει ό,τι συμβουλεύει. Ο Ιούδας ήταν φιλάργυρος και κλέπτης.

Ο θησαυρός δεν ήταν σε ασφαλή χέρια, η προδοσία και η αποστασία δεν άργησαν να έρθουν. Το ίδιο συμβαίνει και στη ζωή μας. Όσο πλούσιοι και αν είμαστε, κάποια μέρα με μεγάλη λύπη θα διαπιστώσουμε ότι μας έκλεψε το πάθος της φιλαργυρίας μας και αποστατήσαμε από τον Θεό. Αντίθετα, αν ο πλούτος κατακτήθηκε με νόμιμα μέσα, με τον κόπο μας, και αν δίνεται για αγαθοεργίες, τότε η ευλογία Κυρίου θα υπάρχει στη ζωή μας.

Η ζωή φεύγει και πρέπει να τη «χρωματίζουμε» με έργα θεάρεστα. Τα κοιμητήρια δεν έχουν υποκαταστήματα τραπεζών, οι κάτοικοί τους δεν τα έχουν ανάγκη. Γυμνοί ήρθαμε στη γη και απένταροι, έτσι και θα φύγουμε. Το ίδιο ισχύει και για τα φαγητά. Γεμίζουμε τα ντουλάπια μας και τα ψυγεία μας και ταυτόχρονα αδειάζουμε τις ψυχές μας από αξίες.

Ντυνόμαστε με ακριβά ρούχα, αλλά είμαστε γδυμένοι από ιδανικά. Αυτή είναι η τραγελαφική κατάσταση της κοινωνίας μας, που κατά τ' άλλα καυχιέται για πολλά και διάφορα. Παράλληλα, έχουμε και το θέμα της προέλευσης του πλούτου. Αν αυτή είναι πονηρή και παράνομη, δεν είναι και ευλογημένη, γι' αυτό και χάνεται με μεγάλη ευκολία. Το χρηματιστήριο, τα τυχερά παιχνίδια, οι κλοπές, οι απάτες μόνο άγχος, αβεβαιότητα και έλεγχο συνειδήσεως φέρουν. Μόνο ο νόμιμος ιδρώτας και ο μόχθος του ανθρώπου πολλαπλασιάζονται, γιατί είναι και ευλογημένοι.

Στο δεύτερο μέρος, θα λέγαμε, του γνωστού τροπαρίου γίνεται νύξη σε όσους ζητούν το έλεος του Θεού. Είναι όλοι αυτοί που δεν θα τους λείψουν τα αγαθά ούτε και θα τους μειωθούν. Αν κάποιος έχει πλούτο και ταυτόχρονα έχει φόβο Θεού, θα κάνει και καλή χρήση του και θα υπάρξει πλούσια η αντιπαροχή αγαθών από τον Θεό.

Αγαθά δεν είναι μόνο τα χρήματα· είναι η υγεία, η οικογενειακή ηρεμία και η ατομική γαλήνη. Για ακόμα μία φορά ο υμνωδός -και η Εκκλησία- δεν τοποθετείται αρνητικά έναντι του πλούτου, εφόσον δεν γίνεται εμπόδιο στη σχέση μας με τον Θεό. Αν έχουμε τα οικονομικά μέσα -ή όποιο άλλο αγαθό υπάρχει-, αλλά συνάμα δεν αναγνωρίζουμε ποιος είναι ο χορηγός τους, τότε μπορεί και να τα χάσουμε, γιατί αχάριστα φερόμαστε.

Η ανθρωπότητα αναπτύσσεται ραγδαία αλλά μόνο σε αγαθά υλικά και μάλιστα άνισα. Πνευματικά δεν τροφοδοτείται, υποσιτίζεται. Εμείς είμαστε μέτοχοι της κοινωνίας, βαπτισμένοι όμως χριστιανοί ορθόδοξοι, και ας προσέχουμε. Ο Χριστός ας ευλογεί την πείνα μας, ο κατευνασμός της ας γίνει με λογικά μέσα και κάποια στιγμή θα γίνουμε πλούσιοι σε κάθε είδους αγαθά.

Του π. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΕΣΦΙΓΜΕΝΟΥ