Εφθάσαμεν εἰς ὅλον τὸ ὕστερον καὶ εἰς τὴν ἔνδοξον Ἀνάληψιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἥτις εἶναι τὸ τέλος ὅλων τῶν Δεσποτικῶν Ἑορτῶν· καθὼς γὰρ ὁ Εὐαγγελισμὸς εἶναι ἀρχὴ καὶ κεφάλαιον ὅλων τῶν Ἑορτῶν τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ· οὕτω καὶ ἡ Ἀνάληψις εἶναι τέλος καὶ συμπέρασμα τῶν αὐτῶν Ἑορτῶν τοῦ Κυρίου. Καὶ ἐκείνη μὲν ἦτον ἡ κατάβασις τοῦ Θεοῦ Λόγου ἀπὸ τὸν Οὐρανὸν εἰς τὴν γῆν· αὕτη δὲ εῖναι ἡ ἀνάβασις τοῦ αὐτοῦ Θεοῦ Λόγου ἀπὸ τὴν γῆν εἰς τὸν Οὐρανόν· ἐκείνη ἦτον τὸ Προοίμιον, αὕτη δὲ εἶναι ὁ Ἐπίλογος τοῦ παγκαλλεστάτου, τοῦ σωτηριωδεστάτου καὶ τοῦ παγκοσμίου λόγου τῆς περὶ ἡμᾶς τοῦ Θεοῦ Λόγου Οἰκονομίας. Τότε μὲν Αὐτὸς ἐκατέβη ἀπὸ τὸν Ουράνον εἰς τὴν γῆν γυμνὸς ἀπὸ σάρκα, τώρα ἀναβαίνει ἀπὸ τὴν γῆν εἰς τὸν Οὐρανὸν φορῶν τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν· τότε μὲν ἐκατέβη κρυφίως καὶ χωρὶς νὰ ἠξεύρῃ 2 τινὰς ἐπὶ δυσμῶν τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως· τώρα δὲ ἀναβαίνει φανερὰ καὶ πεπαῤῥησια- σμένα ἐπὶ τὸν Οὐρανὸν τοῦ Οὐρανοῦ, καθὼς ψάλλει ὁ Δαβίδ: «Ψάλατε τῷ Θεῷ τῷ ἐπι- βεβηκότι ἐπὶ τὸν Οὐρανὸν τοῦ Οὐρανοῦ (ἤτοι εἰς τὸν πρῶτον Οὐρανόν, ὅστις εἶναι ὁ Οὐρανὸς τοῦ δευτέρου Οὐρανοῦ: ἤτοι τοῦ στερεώματος) κατὰ Ἀνατολὰς» (Ψαλμ. ξζ΄ 34). ● Λέγει δὲ τοῦτο ἢ διὰ τὸ κατὰ Ἀνατολὰς Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, ἢ διὰ τὸ φανερῶς ἀναληφθῆναι.

Ὅθεν καθὼς ὁ αἰσθητὸς Ἥλιος ἐκβαίνει ἀπὸ τὸ ἕνα ἄκρον τοῦ Οὐρανοῦ ( ἀπὸ τὴν Ἀνατολὴν) καὶ καταντᾷ πάλιν εἰς τὸ αὐτὸ ἄκρον (εἰς τὴν Ἀνατολήν): «Ἀπ᾿ ἄκρου τοῦ Οὐρανοῦ ἡ ἔξοδος αὐτοῦ, καὶ τὸ κατάντημα αὐτοῦ ἕως ἄκρου τοῦ Οὐρανοῦ» (Ψαλ. ιη΄ 7), οὕτω καὶ ὁ Μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ἀνατείλας πρὸ αἰώνων ἀπὸ τὸν ὑπερούσιον καὶ ὑπέρφωτον Κόλπον τοῦ Πατρὸς ὡς νοητὸς Ἥλιος, κατῆλθεν εἰς τὴν γῆν, καὶ σαρκωθεὶς ἐκ τῆς ἁγίας Παρθένου, ἔγινε τέλειος ἄνθρωπος· εἶτα πληρώσας πανσόφως ὅλην τὴν ἔνσαρκον Αὐτοῦ Οἰκονομίαν, σήμερον ἀνέρχεται εἰς τὸν Οὐρανόν, καὶ καταντᾷ πάλιν εἰς τὸν αὐτὸν Κόλπον τοῦ Ἀνάρχου Πατρός Του. Ὅθεν ἔλεγεν ὁ γλυκὺς Ἰησοῦς: «Ἐξῆλθον παρὰ τοῦ Πατρὸς καὶ ἐλήλυθα εἰς τὸν κόσμον· πάλιν ἀφίημι τὸν κόσμον καὶ πορεύομαι πρὸς τὸν Πατέρα» (Ἰωάν. ιϚ΄ 28). Πλήν, ἂν καὶ ἐξῆλθεν ἀπὸ τὸν Πατέρα καὶ ἔγινεν ἄνθρωπος, δὲν ἀφῆκεν ὅμως ποτὲ Αὐτόν· ἐπειδὴ συγκατάβασις μὲν Αὐτοῦ ἔγινε δι᾿ ὑπερβολὴν ἀγαθότητος, οὐχὶ δὲ μετάβασις τοπική· ἴδιον γὰρ τῶν ὑλικῶν καὶ πεπερασμένων εἶναι τὸ νὰ μεταβαίνουν ἀπὸ τόπου εἰς τόπον, οὐχὶ δὲ καὶ τῶν πάντῃ ἀΰλων καὶ ἀπείρων, ὁποῖος εἶναι ὁ Θεός.

Διὰ τοῦτο ἂς εὐφρανθῶμεν σήμερον, ἂς εὐφρανθῶμεν καὶ ἡμεῖς, ἀδελφοί, βλέποντες τὴν φθαρτὴν καὶ θνητὴν ἡμῶν φύσιν καὶ κρημνισθεῖσαν ἀπὸ τὸν Παράδεισον νὰ ἀναβαίνῃ ἐν τῷ Χριστῷ ἄφθαρτος καὶ ἀθάνατος καὶ μετὰ δόξης μεγάλης εἰς τοὺς Οὐρανούς· ἂς πανηγυρίσωμεν λαμπρῶς καὶ ἂς ἑορτάσωμεν, στοχαζόμενοι ὅτι ἡ καθ΄ ἡμᾶς οὐσία, ἡ καταβᾶσα μέσα εἰς τὰ τοῦ ᾍδου βάραθρα, ἀναβαίνει σήμερον ὑπεράνω τῶν Ἀγγέλων, τῶν Ἀρχαγγέλων καὶ τῶν Ἀρχῶν· ὑπεράνω τῶν Ἐξουσιῶν, Δυνάμεων καὶ Κυριοτήτων· ὑπεράνω τῶν Σεραφίμ, Χερουβὶμ καὶ Θρόνων.  Τί λέγω: ἡ ἰδική μας ἀνθρωπίνη φύσις, ἡνωμένη οὖσα καθ᾿ ὑπόστασιν τῷ Θεῷ Λόγῳ, ἀναβαίνει σήμερον ἐπάνω ἀπὸ κάθε ἄλλο τάγμα Ἀγγελικόν, τὸ ὁποῖον τώρα μὲν εἶναι ἄγνωστον εἰς ἡμᾶς, τότε δὲ ἐν τῷ μέλλοντι αἰῶνι ἔχει νὰ φανερωθῇ, ὡς λέγει ὁ μακάριος Παῦλος: «Κατὰ τὴν ἐνέργειαν τοῦ κράτους τῆς ἰσχύος Αὐτοῦ, ἣν ἐνήργησεν ἐν τῷ Χριστῷ ἐγείρας Αὐτὸν ἐκ νεκρῶν, καὶ καθίσας ἐν δεξιᾷ Αὐτοῦ ἐν τοῖς ἐπουρανίοις, ὑπεράνω πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας καὶ δυνάμεως καὶ κυριότητος καὶ παντὸς ὀνόματος ὀνομαζομένου οὐ μόνον ἐν τῷ αἰῶνι τούτῳ, ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ μέλλοντι» (Ἐφ. α΄ 19, 20).

Παρακινοῦσι δὲ ἡμᾶς εἰς τὸ νὰ ἑορτάζωμεν τὴν πανένδοξον ταύτην καὶ κοσμοσωτήριον Πανήγυριν καὶ ὁ ἐκ Δαμασκοῦ χαριτώνυμος Ἰωάννης, τῶν Μελῳδῶν ὁ ἐξοχώτατος, καὶ Ἰωσήφ, ὁ τῶν Ὑμνογράφων ὑμνογραφικώτατος, ὁ ἀπὸ Σικελίας καταγόμενος, καὶ τοὺς περισσοτέρους Ἁγίους τιμήσαντος μὲ τοὺς ἐν τοῖς Μηναίοις περιεχομένους ᾀσματικούς του Κανόνας· οὗτοι γὰρ οἱ δύω μὲ τοὺς ὑπ᾿ αὐτῶν μελουργηθέντας Κανόνας εἰς τὴν Ἀνάληψιν εὐφραίνουσιν ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς μὲ θεῖα καὶ πνευματικὰ νοήματα, τὰ συντείνοντα εἰς τὴν παγκόσμιον αὐτὴν Ἑορτήν...

Ὁσίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου