Η ευχή "Και δος ημίν, Δέσποτα, προς ύπνον απιούσιν, ανάπαυσιν σώματος και ψυχής" είναι μια βαθιά προσευχή που συνδέεται με την πνευματική ηρεμία και την προστασία από τον "ζοφερό ύπνο της αμαρτίας .

Η ευχή αυτή, που απαγγέλλεται στο τέλος του Αποδείπνου, αποτελεί μια έκκληση προς τον Θεό για ανάπαυση όχι μόνο του σώματος αλλά και της ψυχής. Οι Πατέρες της Εκκλησίας δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην πνευματική διάσταση του ύπνου, τονίζοντας ότι η αληθινή ανάπαυση προέρχεται από την κοινωνία με τον Θεό.

Η ευχή αποδίδεται στον μοναχό Αντίοχο της Λαύρας του Αγίου Σάββα στην Παλαιστίνη, τον 7ο αιώνα μΧ. Η σύνδεση του ύπνου με την πνευματική κατάσταση του ανθρώπου είναι εμφανής σε πολλά πατερικά κείμενα, όπου ο ύπνος συμβολίζει είτε την ειρήνη της ψυχής είτε την πνευματική νωθρότητα.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Μέγας Βασίλειος και ο Ιωάννης Χρυσόστομος, αναφέρονται συχνά στην ανάγκη της πνευματικής εγρήγορσης. Ο Χρυσόστομος, για παράδειγμα, επισημαίνει ότι ο ύπνος της αμαρτίας είναι πιο επικίνδυνος από τον φυσικό ύπνο, καθώς οδηγεί στην απομάκρυνση από τον Θεό. Ο Μέγας Βασίλειος, από την άλλη, τονίζει ότι η προσευχή πριν τον ύπνο είναι απαραίτητη για την προστασία της ψυχής

Η ευχή αυτή συνδέεται άμεσα με τη διδασκαλία του Χριστού: Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς" (Ματθ. 11, 28). Η αληθινή ανάπαυση δεν είναι απλώς η σωματική ξεκούραση, αλλά η εσωτερική ειρήνη που προσφέρει η σχέση με τον Θεό.

Η ευχή του Αποδείπνου δεν είναι απλώς μια τυπική προσευχή πριν τον ύπνο, αλλά μια βαθιά θεολογική έκφραση της ανάγκης του ανθρώπου για πνευματική προστασία και ανάπαυση. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας διδάσκουν ότι η αληθινή ειρήνη της ψυχής έρχεται μέσα από την προσευχή και την εγρήγορση απέναντι στους πειρασμούς.

Δημ.Τζαφέρης Θεολόγος

Λαμπαδάριος Ι.Ν