Αρχική » Επίκαιρα κείμενα

Ένα άγγιγμα ουρανού στην καθημερινότητά μας
«Ἄξιόν ἐστίν ὡς ἀληθῶς μακαρίζειν σε τὴν Θεοτόκον…»Ο ύμνος αυτός, που απευθύνεται στην Παναγία Θεοτόκο, δεν είναι απλώς μέρος της καθημερινής προσευχής των Ορθοδόξων· είναι κραυγή ευγνωμοσύνης, ομολογία πίστεως, γέφυρα με τον ουρανό. Κι αν έχει ιδιαίτερη θέση στη λατρεία μας, δεν είναι μόνο λόγω της ιστορικής και θαυματουργικής του αποκάλυψης στο Άγιον Όρος, αλλά επειδή αποκαλύπτει τη βαθύτερη αλήθεια της σχέσης μας με την Παναγία.
Η Θεοτόκος στην καρδιά της Εκκλησίας
Η Εκκλησία, από τα πρώτα της βήματα, βίωσε την παρουσία της Παναγίας ως μητρική και μεσιτευτική. Οι Πατέρες την αποκάλεσαν:“Πλατυτέρα τῶν Ουρανῶν” (γιατί χωρά τον Άπειρο Θεό),“Γέφυρα μεταβαίνουσα τοὺς ἐκ γῆς πρὸς οὐρανόν” (γιατί ενώνει το ανθρώπινο με το θείο), και κυρίως “Θεοτόκος” – τίτλος που καθιερώθηκε στη Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο (431 μ.Χ.) ως θεολογικό θεμέλιο της πίστης μας. Το «Ἄξιον ἐστίν» έρχεται να επισφραγίσει αυτή τη δόξα. Δεν είναι ύμνος απλής τιμής, αλλά ομολογία ότι χωρίς την Παναγία δεν νοείται Χριστός ενανθρωπήσας, δεν νοείται Εκκλησία ζώσα.
Το Άγιον Όρος και η μυστική εμπειρία του ύμνου
Η παράδοση λέει πως, τον 10ο αιώνα, σε ένα κελλί στις Καρυές, ένας άγνωστος μοναχός (άγγελος Κυρίου) δίδαξε σε νέο μοναχό έναν ύμνο που άρχιζε με τη φράση «Ἄξιον ἐστίν ὡς ἀληθῶς…». Όταν ο υποτακτικός ρώτησε πού να τον γράψει, ο άγγελος χάραξε με το δάκτυλό του τα γράμματα επάνω σε μαρμάρινη πλάκα, που μαλάκωσε σαν κερί. Ύστερα, εξαφανίστηκε.Αυτό το γεγονός δεν είναι μόνο θαύμα· είναι κήρυγμα: Ο ουρανός κατέβηκε στη γη, για να μάθει στους ανθρώπους πώς να δοξάζουν Εκείνη που τον ξεπέρασε.
Το «Ἄξιον ἐστίν» στην καρδιά του σημερινού ανθρώπου
Στον σημερινό κόσμο της βιασύνης, της πληροφορίας και της υπαρξιακής κόπωσης, ο ύμνος αυτός λειτουργεί σαν στάση προσευχής και παρηγοριάς. Μπορεί κάποιος να τον πει:όταν αισθάνεται μόνος, όταν παλεύει με ασθένειες, αδικίες, θλίψεις, όταν χαίρεται και θέλει να ευχαριστήσει τον Θεό για μια ευλογία.Η Παναγία είναι η Μητέρα του πόνου και της ελπίδας· γι’ αυτό το «Ἄξιον ἐστίν» δεν είναι μόνο ύμνος: είναι προσευχή καρδιάς. Δεν χρειάζεται μεγάλη θεολογική κατάρτιση για να το πει κάποιος· αρκεί μια καρδιά που αγαπά.
Η Παναγία ως πρότυπο ζωής
Στη σιωπή της, στην ταπείνωση, στην υπακοή στο θέλημα του Θεού («ἰδού ἡ δούλη Κυρίου…»), η Παναγία γίνεται καθρέφτης για κάθε χριστιανό. Το «Ἄξιον ἐστίν» μάς καλεί να Την μακαρίζουμε, αλλά ταυτόχρονα μας προσκαλεί να Την μιμηθούμε. Στη σχέση μας με τον Θεό, στους πειρασμούς, στην αφοσίωση, στην αγάπη.Το «Ἄξιον ἐστίν» δεν ανήκει μόνο σε μοναχούς ή λειτουργούς του ναού. Ανήκει σε κάθε πιστό που αναγνωρίζει στην Παναγία τη Μητέρα του Χριστού και τη Μητέρα όλων μας. Είναι ο ύμνος του Ορθόδοξου λαού που δεν ξεχνά ποτέ ότι η Θεοτόκος δεν είναι ένα πρόσωπο του παρελθόντος, αλλά η ζώσα παρηγοριά του παρόντος και το ελπιδοφόρο φως του μέλλοντος.
Ας το κρατήσουμε στη ζωή μας.Όχι απλώς στα χείλη μας, αλλά στην καρδιά μας. Γιατί πράγματι,Ἄξιον ἐστίν ὡς ἀληθῶς μακαρίζειν σε τὴν Θεοτόκον…
Δημήτριος Τζαφέρης Θεολόγος
Λαμπάδάριος Ιερού μας Ναού
|