Μέσα στην ευλογημένη και χαρούμενη περίοδο του Πεντηκοσταρίου η Αγία μας Εκκλησία βάζει σήμερα να παρακολουθήσουμε ένα διάλογο σωτηρίας με μηνύματα πολλά και υψηλά, που αγγίζουν τα ουσιώδη θέματα της ζωής και της πνευματικής μας προκοπής.Ο διάλογος αυτός διαμείβεται ανάμεσα στον Θεάνθρωπο Λυτρωτή μας και σε μια γυναίκα με προσωπικότητα δυνατή και με διάθεση να μάθει την αλήθεια και να την κάνει τρόπο ζωής.Σε μια εποχή που ο διάλογος δεν είναι κάτι το αυτονόητο, αν και είναι πάντοτε ζητούμενο, είναι χρήσιμο να εξετάσουμε με ποιόν τρόπο πλησίασε ο Κύριος τη Σαμαρείτιδα και πώς την κέρδισε.

Ο Χριστός, για να προσεγγίσει τη γυναίκα αυτή και να κερδίσει την εμπιστοσύνη της, χρησιμοποίησε τρία εργαλεία, τα οποία είναι απαραίτητα σε κάθε ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία. Αυτά είναι η αγάπη, η διάκριση και η καθαρή αληθεια.Από αγάπη και φιλανθρωπία εισέρχεται ο Ιησούς στη Σαμάρεια. Πορεύεται σε μια περιοχή κατεξοχήν εχθρική, για να φυτέψει κι εκεί το σπόρο της σωτηρίας και της ελπίδας. Από αγάπη σκηνοθετεί πολύ προσεκτικά ολόκληρη τη συνάντηση του με τη Σαμαρείτιδα, για να την ελευθερώσει από το σκοτάδι της άγνοιας και να τη φωτίσει με το φως της αληθινής παρουσίας Του. Συγκαταβαίνει χωρίς δισταγμό στην ανθρώπινη αδυναμία, συνδιαλέγεται χωρίς αναστολές με μια γυναίκα χαλαρής ηθικής ποιότητας, σπάζει τα σύνορα της έχθρας ανάμεσα στους Σαμαρείτες και του Ιουδάιους, ταπεινώνεται ως αδύναμος και διψασμένος ο Παντοδύναμος Δημιουργός του σύμπαντος κόσμου, για να κερδίσει, έναν άνθρωπο, μια ψυχή, μια γυναίκα. Κατέρχεται μέχρι τα κατώτερα σημεία της ανθρώπινης αδυναμίας, για να σώσει το πλάσμα Του και να καταστήσει την πρώην σκοτεινή Σαμαρείτιδα φωτεινή ιεραπόστολο στην ίδια της την πατρίδα. Η αγάπη του μεταμορφώνει την αιχμάλωτο της αμαρτίας σε διάκονο της σωτηρίας. Η αγάπη έχει τη δύναμη να μεταμορφώνει και να ελευθερώνει. Η αγάπη του Χριστού κατάφερε να μεταμορφώσει και να ελευθερώσει την πρώην πολύανδρη και ζωηρή Σαμαρείτιδα σε ενάρετη ισαπόστολο της Εκκλησίας, στην αγία Φωτεινή.

Η αγάπη, όμως, δεν είναι αρκετή για το σωστό διάλογο. Χρειάζεται και το δεύτερο σημαντικό στοιχείο της ανθρώπινης επικοινωνίας και αυτό είναι η διάκριση. Με θαυμαστή διάκριση ο Ιησούς διενεργεί τη συνομιλία. Σε κάθε στιγμή λέγει μόνον αυτό που είναι το σωστό. Σε κάθε φράση του διαλόγου με την κατάλληλη φράση προσθέτει εκείνα τα εύστοχα στοιχεία που είναι έτοιμη να αφομοιώσει η συνομιλήτριά Του. Με σοφία και σύνεση την οδηγεί εύστροφα στα κατάλληλα συμπεράσματα. Η βάση της διακρίσεως είναι η αγάπη και ο σεβασμός για το άλλο πρόσωπο. Η διάκριση είναι η προσπάθεια να οικοδομηθεί ο άλλος, χωρίς να πληγωθεί και χωρίς να παραβιαστεί η ελευθερία του προσώπου του. Η διάκριση πείθει, χωρίς να πιέζει. Ανοίγει προοπτικές, χωρίς να προσβάλλει. Η διάκριση οδηγεί στην αλήθεια, χωρίς να την επιβάλλει. Οι άνθρωποι δεν έχουν διάκριση, επειδή έχουν πολύ εγωισμό. Προσπαθούν να επιβληθούν ως πρόσωπα και να επιβάλλουν τις απόψεις τους, χωρίς να ενδιαφέρονται για τα συναισθήματα και την εσωτερική κατάσταση του συνομιλητή τους. Οι άνθρωποι πολλές φορές γινόμαστε οδοστρωτήρες και ισοπεδώνουμε τα πάντα με την παρουσία τη συμπεριφορά μας. Ο αληθινός μαθητής του Χριστού, που θέλει να μοιάσει στο Διδάσκαλό του, προσεγγίζει όλους τους ανθρώπους με ευγένεια και έχει τον τρόπο να οικοδομεί, χωρίς πιο πριν να έχει γκρεμίσει.

Το τρίτο στοιχείο της σωστής διαπροσωπικής επικοινωνίας, που μεταχειρίζεται ο Ιησούς στο διάλογο με τη Σαμαρείτιδα, είναι η παρουσίαση της αλήθειας. Αυτή η αλήθεια δεν είναι μόνο μια θεωρία ή μια άποψη. Είναι αυτό τούτο το ίδιο το πρόσωπο Του. Ο Χριστός είναι η μοναδική αλήθεια και η απόλυτη ζωή. Όταν καλούμαστε να μιλήσουμε για οτιδήποτε, έχουμε καθήκον να παρουσιάσουμε την αλήθεια, όμως δεν βρίσκεται στις γνώμες και στις απόψεις μας. Η αλήθεια είναι στο πρόσωπο του Χριστού και, εάν παρουσιάσουμε μόνον Εκείνον, παρουσιάσαμε ολόκληρη την αλήθεια. Αυτό έκανε ο Κύριος στο διάλογο με τη Σαμαρείτιδα. Μέσα από τη διάκριση και με πολλή αγάπη παρουσίασε τον εαυτό Του. Κάθε διάλογος και κάθε μορφή ανθρώπινης επικοινωνίας που δεν καταλήγει στο πρόσωπο του Χριστού είναι χαμένος χρόνος. Εάν απουσιάζει ο Ιησούς από τις διαπροσωπικές επαφές, δεν έρχεται η ενότητα και η συνεννόηση. Χωρίς Χριστό πρυτανεύει ο διχασμός και η σύγκρουση. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η γνώση της αλήθειας, δηλαδή η γνώση του Χριστού. Η γνώση αυτή μετατρέπεται σε τρόπο ζωής και σε συγκεκριμένη συμπεριφορά. Η Σαμαρείτιδα αυτό βίωσε και αυτό απόλαυσε μέσα από τον ευλογημένο διάλογό της με τον Κύριο.

Μακάρι με τον τρόπο αυτό να διεξάγουμε όλους τους διαλόγους στην καθημερινότητα μας. Με διάκριση, με αγάπη και με την κατάθεση και τη βίωση της όντως αλήθειας, δηλαδή του Χριστού, να ερχόμαστε σε επαφή με τους διπλανούς μας, για να χαιρόμαστε τους ωραίους καρπούς αυτών των διαλόγων, που είναι η εσωτερική ανάπαυση, η ομόνοια και η παρηγοριά για τώρα και για πάντοτε.

Ι.Μ Δ