Σήμερα ἡ Ὀρθοδοξία ἑορτάζει τήν μνήμη ἑνός κορυφαίου ἱεράρχη, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης. Ἡ Ἐκκλησία ἀφιερώνει τή σημερινή Κυριακή στό πρόσωπο αὐτοῦ τοῦ δεινοῦ θεολόγου, τοῦ ἀνυπότακτου ἀγωνιστῆ, τού ἐμπειρικοῦ κήρυκα τῆς ἄκτιστης θείας χάρης. Μέ σοφία μᾶς βάζει νά ἀκούσουμε ὡς εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας τήν ἔγερση τοῦ παραλυτικοῦ στήν Καπερναούμ, μέ τήν ὁποία ὁ Χριστός δίδαξε τή δύναμη τῆς ἀγάπης καί τή θεραπευτική ἐνέργεια τῆς μετάνοιας.Ὁ μέγας αὐτός πατέρας τῆς Ἐκκλησίας,  ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς δίδαξε μέ τή ζωή, τά συγγράμματα καί τούς λόγους του αὐτό πού συνέβη σήμερα στόν παράλυτο μέ τό θεραπευτικό λόγο τοῦ Χριστοῦ: «ἠγέρθη εὐθέως»! Μέ ὅλη τή δύναμή του ὁ Γρηγόριος μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ ἔγερση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἀποτέλεσμα τήν ἄκτιστης δύναμης τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἔρχεται στόν κάθε ἕνα προσωπικά, τότε πού ἔχει προηγηθεῖ ἡ πιό κατάλληλη προετοιμασία.

Ὁ ἄνθρωπος βιώνει τό δράμα τῆς πτώσης κατά τρόπο τραγικό καί ἀπέλπιδο. Ἡ πτώση δέν εἶναι μόνον ἕνα γεγονός πού συνέβη στούς πρωτόπλαστους. Εἶναι ἕνας τρόπος ζωῆς γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα. Ὁλόκληρη ἡ ἀνθρώπινη πραγματικότητα, μακριά ἀπό τό Θεό, εἶναι πτωτική. Τό βλέπουμε αὐτό πολύ καθαρά στήν ἐποχή μας. Ἡ πτωτικότητα εἶναι τόσο ζωντανή στίς ἡμέρες μας, ὥστε νά ἀμφιβάλλουμε ἀκόμη καί γιά τήν ἀνθρωπιά μας. Πόσο ἄνθρωποι εἴμαστε, ὅταν ἀνεχόμαστε νά σφάζονται τά ἀνυπεράσπιστα ἔμβρυα μέσα στίς μῆτρες τῶν μανάδων τους, ἐπειδή τά κακόμοιρα δέν μποροῦν νά ὑπερασπιστοῦν τόν ἑαυτό τους καί ἐπειδή ἐκεῖνες δέν θέλουν νά χαλάσουν τό σῶμα τους; Προτιμοῦν τήν καριέρα ἀπό τό κυοφορούμενο παιδί τους, διεκδικοῦν τήν αὐτοδιάθεση τοῦ σώματός τους, χωρίς ὅμως νά δίνουν αὐτό τό δικαίωμα τῆς αὐτοδιάθεσης τοῦ σώματος καί στό εὐάλωτο ἔμβρυο, τό ὁποῖο σφάζεται βάναυσα ἀπό τήν ἴδια τή μητέρα του! Πόσο ἄνθρωποι εἴμαστε, ὅταν ἐπιτρέπουμε νά ἐκδίδονται μικρά παιδιά στό πεζοδρόμιο σέ κάθε μορφή ἐκμετάλλευσης; Πόσο ἄνθρωποι εἴμαστε, ὅταν ἀνεχόμαστε τό σωματεμπόριο, τό ἐμπόριο τῶν ἀνθρώπινων ὀργάνων, τή διακίνηση τῶν οὐσιῶν τοῦ θανάτου, τόν ὁλοκληρωτισμό ὡς τρόπο κυβέρνησης, τό σφαγιασμό ἑκατομμυρίων συνανθρώπων μας στό ὄνομα τῆς ὁποιασδήποτε ἐθνοκάθαρσης, τό ξεσπίτωμα ἀμέτρητων προσφύγων στό ὄνομα ἄνομων συμφερόντων, τήν ἀπαίσια τρομοκρατία ὡς τρόπο ἐπίλυσης τῶν ἰδεολογικῶν διαφορῶν; Πόσο ἄνθρωποι εἴμαστε, ὅταν θαυμάζουμε τήν αὐτοκτονία, ὅταν προωθοῦμε τή διαστροφή, ὅταν διαφημίζουμε τή διάλυση; Ποῦ εἶναι ἡ ἀνθρωπιά μας, ὅταν πολεμᾶμε τίς ἀνθρωπιστικές ἐπιστῆμες, τίς κλασικές σπουδές, τήν ἴδια τή βάση τοῦ πολιτισμοῦ μας, πού εἶναι ἡ γλώσσα μας καί ἀφήνουμε γενιές ὁλόκληρες οὐσιαστικά ἀμόρφωτες; Ποῦ εἶναι ἡ ἀνθρωπιά μας, ὅταν διαλύουμε τήν οἰκογένεια, ὅταν πληγώνουμε τά παιδιά μας, καθῶς τά τραβᾶμε κάθε Σαββατοκύριακο σέ διαφορετικό σπίτι, ὅταν ὁδηγοῦμε στά δικαστήρια τόν ἄνθρωπο πού ὑποτίθεται ὅτι ἀγαπήσαμε καί ὑποσχεθήκαμε νά μείνουμε μαζί του γιά πάντα; Ποῦ εἶναι ἡ ἀνθρωπιά μας ὅταν προδίδουμε ἀρχές, ἀξίες, ἰδανικά, φίλους, συγγενεῖς, τούς πάντες καί τά πάντα γιά τό συμφέρον καί τή βόλεψη; Ποῦ εἶναι ἡ ἀνθρωπιά, ὅταν ἕνα χτυπημένος ξεψυχάει στήν ἄσφαλτο, ὅταν μία κακοποιημένη ἀτιμάζεται, ὅταν ἕνας πεινασμένος ψάχνει στόν κάδο τῶν σκουπιδιῶν; Πέσαμε χαμηλά. Χάσαμε τήν τιμή μας, τήν ἀρχοντιά μας, τήν μοναδικότητά μας. Καταντήσαμε χειρότεροι καί ἀπό τούς δαίμονες, διότι τουλάχιστον ἐκεῖνοι μέσα στήν κακία τους ἔχουν μία στοιχειώδη τιμιότητα, ἐνῶ ἐμεῖς σ’ ὅλες τίς πτώσεις μας προσθέσαμε καί τήν ὑποκρισία.

Σ’ αὐτή τήν κατάσταση τῆς πτώσης μᾶς βρῆκε ὁ Λυτρωτής, ὅταν φόρεσε τή σάρκα μας. Μέ τήν ἀγάπη Του μᾶς κάλεσε κοντά Του. Μέ τή δύναμή Του μᾶς ἀνέστησε. Ἡ ἀνθρωπότητα «ἠγέρθη εὐθέως» μπροστά στό Θεό της. «Ἠγέρθη εὐθέως» ἀπό τά βάραθρα τῆς ἁμαρτίας. «Ἠγέρθη εὐθέως» ἀπό τούς τάφους τῆς κακίας. «Ἠγέρθη εὐθέως» ἀπό τά σκοτάδια τῆς ἄγνοιας. Αὐτή ἡ ἔγερση ἔγινε παγκόσμια ἐλπίδα καί ἀπαντοχή. Σ’ αὐτή τήν ἔγερση στοχεύει ὁ πνευματικός ἀγώνας πού δίνουμε αὐτή τήν περίοδο τῆς νηστείας καί πού συνεχίζεται καί στήν ὑπόλοιπη ζωή μας. Χωρίς ἀγώνα δέν ὑπάρχει ἔγερση καί ἀνάσταση. Ἡ πνευματική προσπάθεια ὁδηγεῖ στό Θεό. Ἡ τεμπελιά, ἡ ἀδιαφορία, ἡ ἄρνηση ὁδηγοῦν ἀπό πτώση σέ πτώση. Ἡ μετάνοια ἀνεβάζει τόν ἀγωνιζόμενο πιστό ἀπό τή χαράδρα τῆς κακίας στήν βουνοκορφή τῆς ἁγιότητας. Αὐτό μᾶς διδάσκει ὁ σήμερα τιμώμενος ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ἡ πνευματική προκοπή κερδίζεται μέ ἀγώνα, αὐξάνει μέ τήν ἄσκηση, ὁδηγεῖ στό Θεό μέ τήν ἐπιμονή.

Ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι κάτι ἀφηρημένο καί ἰδεατό. Δέν εἶναι μία ἔννοια, μία σκέψη, μία ἐπιθυμία, ἕνα ὄνειρο. Ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ εἶναι μία ἄκτιστη ἐνέργεια δική Του, ἡ ὁποία χαρίζεται στόν πιστό, πού ἀγαπάει τό Θεό συθέμελα καί κάνει αὐτή τήν ἀγάπη ἄσκηση καί θυσία. Ὁ ἀγωνιζόμενος πιστός συντρίβει τό θέλημά του γιά νά φανερωθεῖ τό θεϊκό θέλημα. Ἀρνεῖται αὐτόν τόν κόσμο, γιά νά κερδίσει τόν Κοσμήτορα τοῦ σύμπαντος. Ζεῖ καί ἀναπνέει μόνον γιά νά προσεγγίζει καθημερινά τόν Ἰησοῦ. Ἀναστενάζει ἀπό πόθο γιά τό Χριστό καί δουλεύει ἀκατάπαυστα γιά νά χαρεῖ τήν κοινωνία μαζί Του.Ἡ σημερινή ἡμέρα μᾶς δίνει τό σύνθημα πώς ὁ Θεός εἶναι πρόσωπο ἀγαπημένο καί ποθητό. Ὁ σαρκωμένος Λόγος βρέθηκε ἀνάμεσά μας γιά νά μᾶς ἐγείρει ἀπό τή νέκρωση καί τήν ἀσθένεια. Μᾶς δώρισε τή μετάνοια ὡς δρόμο, πού ἄν τόν βαδίσουμε θά ἀναστηθοῦμε ἀπό τή φθορά τῆς θεϊκῆς ἀπουσίας. Ἡ πνευματική μας ἔγερση εἶναι ἐφικτή, εἶναι ἀληθινή, εἶναι βίωμα καί ἐμπειρία, πού μακάρι μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ ἀγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ νά κατορθώσουμε ὅλοι.

I.M Δ