«Ὁ λαός ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα καί τοῖς καθημένοις ἐν χώρᾳ καί σκιᾷ θανάτου φῶς ἀνέτειλεν αὐτοῖς. Ἀπό τότε ἤρξατο ὁ Ἰησοῦς κηρύσσειν καί λέγειν μετανοεῖτε, ἤγγικεν γάρ ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 4, 16-17). Μέ τό πρῶτο δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, τό φῶς, ἔγινε ὁρατή ἡ ὑλική δημιουργία. Μέ τήν παράβαση τοῦ Ἀδάμ ὁ ἄνθρωπος ἔπεσε σέ πνευματικό σκοτάδι, ἔχασε τήν ἐπαφή μέ τόν Δημιουργό του. Μέ τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ καί τήν ἔναρξη τοῦ κηρύγματός Του, ἦλθε ξανά τό μέγα θεϊκό φῶς, πού φώτισε αὐτούς πού βρίσκονταν στήν περιοχή τοῦ σκότους καί δέν γνώριζαν ποῦ νά βαδίσουν. Κι ἀνέτειλε φῶς ζωῆς καί σ’ ἐκείνους ἀκόμη πού βρίσκονταν στήν περιοχή τοῦ θανάτου. Ἔτσι εἶχε προβλέψει ὁ προφήτης Ἡσαΐας, κι ἔτσι ἔγινε. Ὁ Χριστός πηγαίνοντας στή Γαλιλαία ἄρχισε «ἀπό τότε» νά κηρύττει καί νά λέει: Μετανοεῖτε, γιατί ἔφτασε ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Νέος χρόνος «ἀπό τότε», ἤ μᾶλλον εἴσοδος στό ἄχραντο κι αἰώνιο, ἀφοῦ βρισκόμαστε πιά στήν περιοχή ὅπου βασιλεύει ὁ ἄχρονος Θεός. Χρόνος εἶναι ἡ αἰωνιότητα πού μετριέται μέ τήν κίνηση, μέ τίς μεταβολές, λέει ὁ Ἅγιος Μάξιμος. “Αἰών” σημαίνει “αἰεί ὤν”, δηλαδή τό πάντοτε ὑπάρχον. Αὐτό πού εἶναι ἄφθαρτο, ἀναλλοίωτο. Κι αὐτό εἶναι μόνο ὁ Θεός καί ὅ,τι μέ τή θέλησή του μένει κοντά Του. Γι’ αὐτό αἰώνεἶναι ὁ ἀκίνητος χρόνος.

Ὁ χρόνος πού δέν ἔχει φθαρτικές μεταβολές. Τόν Χρόνο οἱ ἀρχαῖοι ἕλληνες τόν ἔβλεπαν κυκλικό, ἐπαναλαμβανόμενο, ὅπως κυκλική εἶναι καί ἡ κίνηση τῶν ἀστέρων, πού ρυθμίζει τόν χρόνο. Τίποτε καινούργιο δέν πρόκειται νά γίνει, ἀφοῦ τά πάντα ξαναγυρίζουν, ἐπαναλαμβάνονται. Ἀπό ἐδῶ βγῆκε καί ἡ λανθασμένη ρήση ὅτι «ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται». Ἡ χριστιανική ἀποκάλυψη ἔφερε μιά ἀνατροπή. Ὁ χρόνος εἶναι εὐθύγραμμος. Ξεκινάει ἀπό μιάν ἀρχή, ἀπό τή δημιουργία τοῦ κόσμου, καί φθάνει σ’ ἕνα τέλος, στήν ἔσχατη ἡμέρα, ὅπου μπαίνουμε στήν αἰωνιότητα, στό ἄχρονο, στήν ἀφθαρσία. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι μιά ὀντότητα πού μετεωρίζεται, στροβιλίζεται, ἀνάμεσα στόν χρόνο καί στήν αἰωνιότητα, στό ἄπειρο καί στό μηδέν. Ζεῖ ἔτσι μιά τραγωδία. Θέλει, ἔχει διακαῆ πόθο, νά ζήσει αἰώνια. Ἡ ἐμπειρική γνώση τόν πληροφορεῖ ὅτι μπροστά του χάσκει ἡ ἄβυσσος τοῦ θανάτου. Καί ποιός ξέρει ἄν ἡ ζωή εἶναι θάνατος κι ὁ θάνατος ζωή; Ναυαγός στό πέλαγος τῆς ζωῆς ψάχνει νά βρεῖ σωσίβιο. Τέτοια σωσίβια ὑπάρχουν πολλά, ἀλλά ξεφουσκώνουν γρήγορα κι ἐγκαταλείπουν τόν ναυαγό πεσοπέλαγα, ἤ πρίν ἀπό τό λιμάνι καί κάποια ἴσως ἐλάχιστα, μπορεῖ νά τόν σώσουν.

Τό μοναδικό, τό γνήσιο, τό ἀσφαλές σωσίβιο εἶναι μόνο τῆς πίστεως στόν Χριστό, πού νίκησε τόν θάνατο. Ἄν τό βρεῖ, πιάνεται γερά καί βλέπει μπροστά του ν’ ἀνατέλλει ὁ φάρος τοῦ λιμανιοῦ τῆς αἰωνιότητας. Ὁ χρόνος: παρελθόν, παρόν καί μέλλον, στόν χῶρο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, πού ἄρχισε μέ τό κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ, καταργεῖται. Ὁ Μέγας Βασίλειος ρωτάει καί θεωρεῖ δεδομένη τήν ἀπάντηση: Δέν ἔχει τέτοια φύση ὁ χρόνος, ὥστε τό παρελθόν νά ἔχει ἐξαφανιστεῖ, νά μήν ὑπάρχει, τό μέλλον νά μήν ἔχει ἀκόμη ἔρθει καί τό παρόν νά εἶναι μιά ἐλάχιστη στιγμή, πού πρίν καλά-καλά τό γνωρίσουμε, φεύγει ἀπό μπροστά μας; Ἀκόμα και ὁ Ἀριστοτέλης κάνει αὐτές τίς παρατηρήσεις καί λέει ὅτι τό παρόν εἶναι «ἄποσος χρόνος». Δηλαδή χρόνος πού δέν ἔχει καμιά ποσότητα. Ἄρα χρόνος οὐσιαστικά δέν ὑπάρχει, παρά μόνο μιά διαπίστωση μεταβολῶν, φθορῶν, ἀλλοιώσεων. Ἐκεῖνο πού ποθοῦμε εἶναι τό ἄ χρονο, τό ἄφθαρτο, ἡ αἰωνιότητα. Πῶς γίνεται, ὅμως, νά μποῦμε στό ἄχρονο, στήν αἰωνιότητα, πού εἶναι καί περιοχή τοῦ Θεοῦ; Μέσα ἀπό τήν πίστη, τήν ἐμπιστοσύνη στόν Χριστό, πού μᾶς ὁδηγεῖ στήν ἀγάπη: «Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ ἔχει ζωήν αἰώνιον». Καί οὐ θέλετε ἐλθεῖν πρός με, ἵνα ζωήν ἔχητε αἰώνιον».

«Ἐγνώρισα σ’ αὐτούς τό ὄνομά Σου, καί θά τό γνωρίσω (μέχρι τό τέλος), ὥστε ἡ ἀγάπη μέ τήν ὁποία μέ ἀγάπησες Ἐσύ ὁ Πατέρας μου, νά πραγματοποιηθεῖ καί σ’ αὐτούς, καί ἐγώ νά εἶμαι μαζί τους» (Ἰω. 17, 26). Μ’ αὐτό μᾶς λέει ὅτι ἡ γνώση τοῦ ὀνόματος τοῦ Πατρός, εἶναι καί γνώση τῆς πατρικῆς Του ἀγάπης. Τότε ἀρχίζουμε νά ἐνεργοῦμε κι ἐμεῖς ἀγαπητικά καί νά μπαίνουμε στόν τρόπο καί στόν χῶρο τῆς θείας ζωῆς. Μόνο, λοιπόν, ἡ συγκατοίκησή μας μέ τόν Χριστό, μέ τή διαρκῆ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματός Του, θά μᾶς δώσει τή δύναμη νά ζήσουμε ἐν ἀγάπῃ, πού -κατά τό δυνατόν- πρέπει νά εἶναι ἀμετάπτωτη. Μόνο αὐτή θά μᾶς τοποθετήσει ἀπ’ αὐτή τή ζωή στήν περιοχή τῆς αἰωνιότητας, χωρίς νά φοβόμαστε τίς ὁποιεσδήποτε φθορές καί ἀλλοιώσεις μας, οὔτε άκόμη καί τόν βιολογικό θάνατο. Εἴθε αὐτή ἡ ἀγάπη νά εἶναι τό ἀδιάσειστο γεφύρι ἀνάμεσα στή φθαρτότητα τοῦ χρόνου, πού μᾶς περιβάλλει, καί στή θεία κι ἀτέρμονη αἰωνιότητα!

Νικόλαος Σ. Πουρναρᾶς, Δ.Θ.