Ο ευσεβής, προκειμένου νὰ γίνη πραγματικὸς Χριστιανός, πρέπει νὰ περάση ἀπὸ ἕνα σωστὸ καμίνι δοκιμασιῶν καὶ θλίψεων. ᾿Οφείλει νὰ ἀγωνισθῆ ἐναντίον τῆς Φιλοδοξίας, τῆς Φιλαργυρίας καὶ τῆς Φιληδονίας μέχρις αἵματος. Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς πάλης αὐτῆς μὲ τὸν ῾Εαυτό του, τὸν Διάβολο καὶ τὸν Κόσμο, ἀρχίζει νὰ αἰσθάνεται τὴν γλυκύτητα τῆς θείας Χάριτος στὴν καρδιά του, ἡ ὁποία μὲ τὸν καιρὸ καὶ ἐφ᾿ ὅσον δὲν μειωθῆ ἡ ἀγωνιστικότητα, φουντώνει καὶ γίνεται πόθος καὶ ἔρωτας πρὸς τὸν Θεό.

Τότε ὁ πιστὸς εὑρίσκεται σὲ μία κατάστασι ἀνεκφράστου μακαριότητος: ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ ζωή του· τὰ ἅγια Μυστήρια ὁ Παράδεισός του· ἡ μελέτη τῶν θείων λόγων ὁ φωτισμός του! ῞Ομως ὁ κίνδυνος τῆς πτώσεως καὶ τῆς ἐπιστροφῆς στὴν κόλασι τῆς ἁμαρτίας δὲν ἐκλείπει. ῾Ο ἐχθρὸς ἐλλοχεύει: ἔχει στημένες τρεῖς παγίδες καὶ ἐλπίζει νὰ παγιδεύση τὴν ψυχή, ἡ ὁποία ἑτοιμάζεται νὰ πετάξη στὴν αἰωνιότητα. Πρώτη: ἡ ὑπερηφάνεια, ἡ αὐτοϊκανοποίησις, ὁ αὐτοέπαινος. Δεύτερη: ἡ ὑποτίμησις, ἡ κατάκρισις τοῦ πλησίον. Τρίτη: ἡ ἀμέλεια, ἡ ραθυμία, ἡ νωθρότης.

῾Ο ῞Οσιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος γράφει, ὅτι κάποτε ἕνας ᾿Αδελφὸς συμπροσευχόταν μὲ ἕναν ἄλλο καὶ αἰχμαλωτίσθηκε ἀπὸ θεία δύναμι, ἦλθε σὲ ἔκστασι καὶ εἶδε τὴν ῎Ανω ῾Ιερουσαλὴμ καὶ εἰκόνες φωτεινὲς καὶ φῶς ἄπειρο· ἄκουσε δὲ καὶ φωνὴ ποὺ ἔλεγε: «αὐτὸς εἶναι ὁ τόπος τῆς καταπαύσεως τῶν δικαίων». Μετὰ ἀπὸ λίγο ὑπερηφανεύθηκε καὶ πίστεψε, ὅτι αὐτὰ ἀφοροῦσαν τὸν ἑαυτό του. ῞Υστερα ἀπὸ αὐτὸ βρέθηκε νὰ ἔχη πέσει στὰ ἄδυτα καὶ βαθύτατα τῆς ἁμαρτίας, σὲ μύρια κακά, διότι ἐγκαταλείφθηκε ἀπὸ τὴν θεία Χάρι, ἡ ὁποία ἀναπαύεται μόνο στοὺς ταπεινούς. ῾Ο ᾿Αββᾶς Φιλήμων πάλι διηγεῖται γιὰ κάποιον Μοναχό, ὁ ὁποῖος εἶχε φθάσει σὲ τέτοια ἀπάθεια καὶ ἁγιότητα, ὥστε ἀπὸ χέρι ᾿Αγγέλου δεχόταν τὸ ψωμί του. Αὐτὸς ὅμως γιὰ τὴν ἀμέ- λειά του στερήθηκε αὐτῆς τῆς τιμῆς, διότι ὅταν ἡ ψυχὴ χαλα- ρώση τὴν ἐγρήγορσι καὶ τὸν ἀγῶνα, ἐπικρατεῖ σκοτάδι πνευματικό, φεύγει ἡ φωτιστικὴ Χάρις. Τέλος, ὁ ᾿Αββᾶς Μᾶρκος ὁ ᾿Ασκητὴς μᾶς πληροφορεῖ, ὅτι «ὁ ἔχων τι χάρισμα καὶ συμπάσχων τοῖς μὴ ἔχουσι, διὰ τῆς συμπα- θείας φυλάττει τὸ δώρημα· ὁ δὲ ἀλαζὼν ἀπολέσει αὐτό».

Χρειάζεται λοιπὸν πολὺς ἀγώνας, ὄχι μόνο γιὰ νὰ ἀποκτήσουμε τὴν χάρι τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ διαφυλάξουμε αὐτὴν μὲ τὴν ταπείνωσι, τὴν ἐγρήγορσι καὶ τὴν συμπάθεια, ὥστε νὰ μὴν εὑρεθοῦμε στὴν τραγικωτάτη κατάστασι τῆς ἐγκαταλείψεως τοῦ Θεοῦ. ῎Ας ἐνθυμούμεθα δὲ πάντοτε τὸν φωτισμένο Πατερικὸ λόγο: «Οὐ τοσοῦτον ἐγκαταλιμπάνει ὁ Θεὸς τὸν ἀδιά- φορον, ἐὰν ἀδιαφορήσῃ· οὐδὲ τὸν θρασύν, ἐὰν θρασυνθῇ, ὅσον ἐγκαταλιμπάνει τὸν εὐλαβῆ, ἐὰν ἀδιαφορήσῃ, καὶ τὸν ταπεινόν, ἐὰν θρασυνθῇ».

Σύντομα Πατερικά Μηνύματα